De realiteit
Breed aanbod voor formeel en informeel leren dat is afgestemd met de buurt
Wat hebben jullie bereikt? Zijn jullie initiële uitgangspunten veranderd en waarom? Waar of hoe hebben jullie moeten bijsturen?
Elise Burny: We willen een netwerk uitbouwen met organisaties en actoren in de buurt en duurzame samenwerkingen opzetten.Organisatienetwerken opzetten maakt deel uit van een toekomstgericht governance model..
Zo kan een aanbod voor en door de buurt in onze campussen groeien. Momenteel is dit nog beperkt, maar de lezingen voor internationale studenten stellen we al open voor iedereen in de buurt. Door de coronapandemie en het bijhorend afstandsonderwijs evolueerde ons onderwijs naar blended onderwijs, waarbij we inzetten op een ‘sticky campus’. De campus wordt nu meer een ontmoetingsplaats en open leerhub voor onze studenten. Op de hogeschool wordt bekeken welke labs zich daartoe lenen, welke mogelijkheden er zijn in de mediatheken, waar we stille studieplekken of samenwerkruimtes kunnen inrichten. Deze evolutie komt niet alleen door ons project maar is het resultaat van een snel veranderende wereld waarin ook het onderwijs niet kan achterblijven. Met ons project willen we dit doortrekken naar de andere actoren in het werkveld en de buurt.
Buurtanalyse in nieuwe wijken
In het eerste projectjaar deden we een buurtanalyse op de plek waar de nieuwe campus zal gebouwd worden. In jaar 2 pasten we deze methodiek toe op 2 buurten waar al een campus staat: de wijk Watersportbaan en Sint-Amandsberg. Uit deze analyse leidden we af waar we iets voor de buurt kunnen betekenen en wat de buurt voor ons kan betekenen.Wederzijds waardecreatie als onderdeel van betekenisvol ruimtegebruik. Lees hier meer. Bijvoorbeeld in de wijk Watersportbaan zijn er weinig mogelijkheden om aan sport te doen voor de jongeren in de buurt. Onze sportcampus biedt daar mogelijkheden en leidde al tot samenwerking met KAA Gent Foundation en personal coaching voor buurtbewoners. In de wijk Sint-Amandsberg zijn er veel scholen die onze lokalen zouden kunnen gebruiken. Maar er zijn ook heel wat kansen tot samenwerking tussen de aanwezige onderwijsinstellingen.
Samenwerking met Brake-out vzw
Op campus Sint-Amandsberg werken we samen met Brake-out vzw. Brake-out is verbonden aan Konekt en zoekt naar leertrajecten voor jongeren met een verstandelijke beperking die na de middelbare school hun talenten verder willen uitbouwen. Twee jongeren werken nu mee in de mediatheek van onze campus Sint-Amandsberg en ze kunnen daar heel wat vaardigheden oefenen. Op deze manier hebben onze studenten ook contact met hen, een mogelijkheid die zich niet zo vaak voordoet.Een inclusief mens- en wereldbeeld start bij elkaar ontmoeten. Meer daarover lees je hier..
World café / netwerkevent in de wijk Watersportbaan
Samen met studenten Sociaal werk organiseerden we een netwerkevent voor de sociale organisaties over campus Watersportbaan en de opleidingen op deze campus. Het doel van dit event was om kennis te maken en te verkennen of er samenwerking mogelijk was. Hieruit kwamen concrete ideeën voor samenwerking en ontstond een stuurgroep met docenten om opleidingen en buurtorganisaties actiever te laten samenwerken.
– An Keppens
Open en toegankelijke campussen
Verknoopte campus
We streven ernaar onze campussen open te stellen zodat ze niet enkel gebruikt worden door studenten en medewerkers maar ook een betekenis krijgen voor de buurt en het netwerk van de Arteveldehogeschool. Bijvoorbeeld op campus Watersportbaan gaan we voluit voor een ‘verknoopte campus Verknoping is een wezenlijk onderdeel van ‘inclusie in cocreatie’. Meer lees je hier. Er vinden steeds meer activiteiten plaats die niet louter gericht zijn op studenten en/of medewerkers. Personal coaches kunnen er ruimte gebruiken, KAA Gent Foundation komt er voetballen met de lokale jeugd, studenten Bewegingsrecreatie geven er personal coaching aan buurtbewoners, enzovoort. AZ Jan Palfijn vroeg om er sportactiviteiten te organiseren voor kinderen met obesitas. Via de wijkregisseur kwam de vraag om activiteiten te organiseren voor moeders en hun jonge kinderen.
Vanuit de acties die we opzetten in onze bestaande campussen geven we input voor de nieuwe campus aan Dok Zuid. Door onze buurtanalyse werd duidelijk dat de jongeren in wijk Tolhuis-Sluizeke-Ham een ontmoetingsplaats zochten. Oorspronkelijk stond in de plannen dat de nieuwe campus ook een commerciële functie moest bevatten, bv. een supermarkt. In dialoog met de stad werd dit losgelaten en kunnen deze vierkante meters ingericht worden in functie van de noden van de buurt. Dat betekent groen licht voor een jeugdontmoetingscentrum op de nieuwe campus!
Samenwerking met KAA Gent Foundation
KAA Gent Foundation organiseert wekelijks pleintjesvoetbal voor kwetsbare jongeren op een graspleintje in de buurt met een trainer van KAA Gent Foundation. In de winter is dat echter niet ideaal: in weer en wind spelen de kinderen op een modderveld. In de winter kan de training nu plaatsvinden in de zaal van de campus Watersportbaan. Ook de studenten LO en Bewegingsrecreatie nemen hier een rol op. Zo gingen we van een eenvoudige vraag om een ruimte te gebruiken gaan naar een wederkerige samenwerking.
Samenwerken met facilitaire diensten
We krijgen heel wat vragen van externe organisaties om lokalen in onze – leegstaande – campussen te gebruiken. Door de coronapandemie mochten onze studenten en medewerkers niet naar de campussen komen. Op datzelfde moment hadden heel wat sociale organisaties, zoals de jongerentelefoon, plaats nodig. Door de strenge maatregelen mochten we de voorbije twee jaar niemand toelaten op onze campussen en konden we niet ingaan op deze vragen. We grepen dit wel aan om in gesprek te gaan met onze dienst facilitair beheer om te bekijken welke drempels er – los van de covidmaatregelen – zijn om op deze vragen te kunnen ingaan. Zo kwamen er heel wat knelpunten bloot te liggen. Zo was er geen eenduidige beslissingsboom of duidelijke prijzen voor lokalenverhuur. Een ander probleem is dat er na de kantooruren niemand is om mensen binnen te laten en technische ondersteuning te geven. Een derde probleem zat bij de schoonmaak. Een lokaal openstellen buiten de kantooruren kan alleen als dat lokaal ook tijdig gepoetst kan worden voor het volgende (interne) gebruik, vaak de ochtend nadien. Om oplossingen te zoeken voor al deze hindernissen kwam iemand van facilitair beheer in ons projectteam.Een mooi voorbeeld van gemeenschappelijk beheer om wendbare ruimte te creëren..
Ruimtes met publiek karakter zijn toegankelijk
We willen er mee voor zorgen dat ruimtes met een publiek karakter in en rond de buurtcampussen – zoals cafetaria, mediatheken, studiezalen en tuinen – vrij en laagdrempelig toegankelijk zijn voor de buurt.
Toegankelijke mediatheken
De mediatheken van Arteveldehogeschool zijn toegankelijk voor iedereen. De medewerkers van de mediatheken hebben hier zelf mee voor geijverd vanuit hun geloof in de buurtcampus.
Groenruimtes in kaart
Om en rond de campussen zijn heel wat aantrekkelijke buitenruimtes die op dit moment niet benut worden. Hier en daar komen vragen uit de buurt om deze groenruimtes te gebruiken. We brachten deze groenruimtes in kaart, zochten naar de eigenaars en wie instaat voor het onderhoud. Vaak is de stad hierbij betrokken. Dit zoeken we nu verder uit.
Studenten worden opgeleid in en met de buurt
We willen onze studenten opleiden in en met de buurt. Dit vraagt een doorgedreven samenwerking tussen docenten en de verschillende actoren in de buurt.
Studenten maximaal inzetten
We willen studenten maximaal inzetten bij gedeeld lokalengebruik, door bachelorproeven in de opleiding Sociaal werk te koppelen aan de nodenanalyses van de buurten. Zo werkten studenten mee aan de oprichting van een buurtstuurgroep voor campus Watersportbaan. Ze gingen ook mee op pad om buurtanalyses te doen. Een groep studenten nam de opstart van een lokaal jeugdhuis in handen. Studenten journalistiek vertelden verhalen van buurtbewoners, enzovoort.
Stimuleren van community service learning
Community service learning is een onderwijsvorm waarin studenten zich maatschappelijk engageren in het kader van een vak. Ze zetten zich in voor lokale organisaties en doelgroepen en op die manier dragen ze bij aan de ontwikkeling van de buurt, terwijl ze zelf leren op professioneel, persoonlijk en maatschappelijk vlak. Door dergelijke vakken te stimuleren ontstaan lokaal duurzame samenwerkingen tussen opleidingen en organisaties, en worden studenten echt ‘opgeleid in en met de buurt’.Leren ‘in’ de samenleving, en niet ‘over’ de samenleving. Dat is innovatief ruimtegebruik..
Jeugdwerking
Jongeren in de Gentse hoogbouwwijk Watersportbaan groeien op in een kwetsbare buurt, waar vereenzaming en verslavingsgevoeligheid toenemen, maar waar geen enkele vorm van jeugdwelzijnswerk aanwezig is. Uit de nodenanalyse bleek dat na de coronaepidemie de jongeren meer dan ooit nood hadden aan “een eigen plek. Vanuit het project Buurtcampus zat An in het Wijkactieteam van de Watersportbaanwijk, en hier was regelmatig overleg met alle wijkorganisaties. Daar klonk de oproep om “nu écht eens iets te gaan doén!”. Er volgden een aantal gesprekken met betrokken diensten, en we bekeken hoe studenten in het volgend academiejaar aan de slag konden om rond deze maatschappelijke nood te werken in het kader van een bachelorproef. Met behulp van de buurtwerker en wijkregisseur konden studenten van het derde jaar terecht in een klein gebouwtje, in gemeenschappelijk gebruik met andere werkingen uit de wijk. Gezien de grootte van de groep studenten (12) die op het project intekenden, besloten we in onderling overleg om op basis van hun interesses en competenties te splitsen: 6 van hen zouden de jeugdwerking opstarten en 2xper week in trio aanwezig zijn, samen met de jeugdstraathoekwerker. De 6 anderen zouden een publicatie maken die de stem van professionals en jongeren bij de stedelijke beleidsmakers zou brengen. Wanneer hun bachelorproef afliep gingen de studenten in gesprek met de schepen van jeugd aan wie ze hun publicatie en een visienota over de jeugdwerking overhandigden. Ze zorgden ook voor een warme overdracht naar een nieuwe groep studenten, die tijdelijk de fakkel overnam. Enkelen bleven ook aan de slag als vrijwilliger. Op 9 maand zorgden zij samen voor een gedragen jeugdwerking, met een groep van ongeveer 25 jongeren die 2x/week naar het jeugdhuis blijven komen, en intussen is er via een extern project een deeltijdse jeugdwerker aan de slag.
An Keppens: We werken heel goed samen met vzw de Tinten. Studenten Mondzorg en studenten Sociaal werk geven daar een tandcontrole of juridisch advies aan buurtbewoners. Deze organisatie gebruikt ook een lokaal op onze campus. Het huurcontract liep ten einde en er werd toen van hogerhand beslist om die huur te beëindigen. Dit echter zonder te beseffen dat er zo’n waardevolle inhoudelijke samenwerking en expertise achter zat die dan misschien ook verloren zou gaan. Om dat te voorkomen zijn we met alle directies naar de Tinten gegaan en we hebben hen hun verhaal laten doen. Dat hielp.
Gentlestudent
Maaike Mottart: Met Gentlestudent brachten we een aantal noden van Gentse organisaties en buurtbewoners in kaart. De bedoeling is dat onze studenten – volledig informeel, dus buiten het formele curriculum – via de app of via de website leerkansen opsporen en ermee aan de slag gaan. Om dit informeel leren zichtbaar te maken, gebruiken we Open Badges, een manier om competenties zichtbaar te maken.Een vorm van erkenning van een gepersonaliseerde leerweg. Meer over ‘meester van je eigen leerweg’ lees je hier.. We merkten echter dat Gentlestudent intern niet genoeg bekend was, noch bij onze docenten, noch bij de studenten. Door corona konden studenten dan ook nog eens niet op de baan gestuurd worden. Daarom is dit aspect wel wat uit de focus van ons project gegaan. Uit een bevraging blijkt dat men algemeen enthousiast is over het concept en dat het een grote meerwaarde kan betekenen voor studenten, en voor de betrokken organisaties uit de buurt. Daarom besloten we in te zetten op een grotere bekendheid van het platform, enkele wijzigingen door te voeren en om het gebruiksvriendelijker te maken. Het zal ook breder ingezet worden om docenten die met community service learning aan de slag gaan te ondersteunen.
Personal training voor buurtbewoners
An Keppens: Uit de buurtanalyse rond campus Watersportbaan bleek dat heel wat buurtbewoners geen toegang hebben tot het reguliere sportaanbod. In samenwerking met de opleiding LO Bewegingsrecreatie werkten we een programma uit waarbij studenten personal training verzorgen voor buurtbewoners. Dit was een zeer praktische sporttraining aan buurtbewoners, tijdens corona, dus buiten. Dit was een klein experiment met enkele studenten, maar alle betrokkenen waren er erg blij mee want zo konden we in de coronaperiode toch iets in beweging zetten. Het is ook de start geweest van een heel sterke inzet op de campus aan de Watersportbaan en de sportinfrastructuur. We staken daar erg veel moeite in om die te ontsluiten. Nu komt KAA Gent Foundation er voetballen. Ook mama’s met baby’s of peutertjes kunnen daar komen sporten. De fietslessen van de Stad Gent voor nieuwkomers worden er georganiseerd. Er lopen ook 2 bachelorprojecten en een eventstage om ‘sportsnacks’ op te zetten voor plus-14-jarigen die misschien anders nergens terecht kunnen. De studenten gingen samen sporten met die jongeren en nu organiseren ze sportmomenten op de campus. Dit is een mooi voorbeeld van een win-win door samenwerking tussen opleiding en buurt. De studenten hebben oefenkansen en de buurtbewoners kunnen zich gratis laten coachen.
Elise Burny: Vrij organisch is daar ook een buurtstuurgroepEen mooi voorbeeld van ‘samen organiseren voor transitie’. gegroeid met docenten van die campus. Zij nemen ook de contacten met de wijkregisseur in handen en richten de blik naar buiten. En daarmee is de bal pas goed aan het rollen gegaan. Vanuit de dienst facilitair beheer en op beleidsniveau is er namelijk gekozen om die campus te ontsluiten op momenten dat de infrastructuur er ongebruikt bij ligt. Mensen uit de buurt en ons eigen personeel kunnen er op die momenten nu terecht. En er is zelfs iemand aangesteld die zich specifiek op de organisatie daarvan kan richten, naast ook de commerciële verhuur. Zo is dat een totaalpakket geworden. Voor de onderlinge verhouding tussen die twee aspecten zijn we nog zoekende. Als we terugkijken naar het probleem dat we eerder vaststelden nl. dat onze campussen na 6 uur gesloten zijn voor iedereen, dan kan je zien dat het er op de campus Watersportbaan nu helemaal anders aan toe gaat. Op die campus kan je heel goed de impact zien van ons project.
Arteveldehogeschool is een actieve participant in de buurt
We willen Arteveldehogeschool meer verbinden met de buurt. Daartoe moeten we niet alleen op de hoogte zijn van wat er in de buurt gebeurt maar mee aan het stuur zitten. Actieve participatie is de sleutel tot samenwerking.
Samenwerken met wijkregisseurs en wijkactieteams
In de verschillende experimenten werkten we intensief samen met de wijkregisseurs van de stad.Een mooi voorbeeld van ‘samen organiseren voor transitie’. De wijkregisseur heeft een goed zicht op de noden en mogelijkheden in een buurt en is de ideale verbinder. Door de wijkregisseur te betrekken in onze experimenten ontstond een vertrouwensrelatie die leidde tot spontane contacten waarin de wijkregisseur zelf mogelijkheden ziet om buurt en hogeschool te laten samenwerken. Zo vroeg de wijkregisseur van wijk Watersportbaan zelf of studenten Sociaal werk de opstart van een tijdelijk jeugdhuis mee konden begeleiden. We proberen ook in de wijken waar we experimenten opzetten betrokken te zijn in de wijkactieteams.
Meer en betere samenwerken met stad Gent
We gingen intensiever samenwerken met de stad Gent. Het experiment ‘Niet uit maar in de boot’ is daarvan een tastbaar resultaat. We gingen – in een reactie op klachten over overlast van (onder meer) studenten – in overleg over een verbinding vanuit de wijk ‘Muinkpark’ met de Dienst Beleidsparticipatie en Verbinding van stad Gent. Uit dit overleg leerden we dat de stad en wij dezelfde doelen nastreven op vlak van verbinding tussen studenten en woonwijken. Hieruit vloeide een samenwerking tussen studenten, de wijkregisseurs, de Gentse ‘raconteurs’ en de bewoners van de wijk Muinkpark. Daarnaast nemen we deel aan een actieve overleg- en werkgroep tussen de Gentse hoger onderwijsinstellingen en stad Gent. Via deze werkgroep konden we ons project naar buiten brengen in het handboek ‘Strategic City-University co-operation’ uitgegeven door het EUniverCities project.
Overleg met scholengroep SKOG
De scholengroep SKOG is bezig met de bouw van een nieuw scholencomplex in dezelfde buurt als waar de nieuwe campus van Arteveldehogeschool komt te staan. SKOG staat voor dezelfde vraagstukken en verkent ook mogelijkheden om infrastructuur te delen met de buurt. We delen onze expertise die we met ons project hebben opgedaan en zoeken naar kansen om leerlingen secundair onderwijs gebruik te laten maken van de campus en omgekeerd.
Buurtcampus als gedeelde en gedragen visie in de hogeschool
We besteedden heel wat aandacht aan het uitdragen van de buurtcampus-visie in onze eigen hogeschool.
Communicatieplan, video, website, presentatie
We besteedden heel wat aandacht aan het uitdragen van de buurtcampus-visie in onze eigen hogeschool. We stelden een communicatieplan op waarin de verschillende communicatiekanalen en dragers duidelijk worden omschreven. Dit plan helpt ons als projectteam om de communicatie naar binnen en buiten niet te vergeten en op een gestructureerde manier aan te pakken. We ontwikkelden, samen met een spin-off van Arteveldehogeschool, een professionele video over het project, we maakten een Facebookpagina, we werkten onze projectwebsite verder uit en werkten aan een basispresentatie om ons project voor te stellen. De dienst communicatie en marketing werkt aan een nieuwe website voor de hogeschool waar ons project een meer prominente plaats zal krijgen.
Mapping ecosystemen en campagne
We werkten aan een mapping van onze ecosystemen om in kaart te brengen of we alle stakeholders mee hebben in het project. We stelden hierbij vast dat we onder meer de studenten van de hogeschool nog onvoldoende bereikten of betrokken. Om hierop in te spelen zetten we samen met studenten uit de opleiding Business en Management een vijfdaagse campagne op Instagram op waarbij ze hun medestudenten via gerichte posts informeerden en bevroegen over buurtcampus.