Historiek
De wereld verandert snel. Door technologische ontwikkelingen (denk maar aan robotisering, artificiële intelligentie, internet, 5G, 3D-printen…) zullen er banen verdwijnen en nieuwe bijkomen. De banen die blijven, zullen onherkenbaar zijn en de vaardigheden die nodig zijn om ze uit te oefenen zullen sterk veranderen.
De platformeconomie maakt opgang wat het hele idee van een baan zelfs in vraag stelt. Ook andere evoluties, zoals de vergrijzing, individualisering, globalisering, klimaatwijziging, ,… dwingen ons om anders na te denken over leren en werken en de plaats ervan in het leven van de toekomst.
De Vlaamse Regering zag in 2016 in dat het louter oplappen of verbouwen van de structuren van onderwijs of arbeidsmarkt niet zou volstaan en riep op om, in het kader van Visie 2050, leren en werken op een nieuwe leest te schoeien
Als respons hierop gingen de departementen Werk en Sociale Economie en Onderwijs en Vorming met een groep van frisdenkers, kantelaars, vernieuwers en koplopers in de wereld van onderwijs en werk vanaf 2018 op zoek naar de kiemen van een nieuw onderwijs- en arbeidsmarktverhaal voor 2050. Verschillende analyses gaven richting aan deze zoektocht:
Situatieanalyse
Wat zijn vandaag de symptomen die aangeven dat het huidige systeem niet duurzaam is en een transitie nodig is?
Analyse van actoren en structuren
Wie speelt een rol in het huidige systeem? Waar zijn innovatoren reeds aan de slag?
Analyse van het dominante regime inclusief een systeem-analyse
Wat zijn de dominante praktijken in het huidige systeem? Welke fundamentele waarden vormen hiervan de basis?
Trendanalyse
Wat beukt er in op het huidige systeem?
Dit traject leidde tot een eerste visie nota “Leven, leren, werken in 2050”
die de bevoegde ministers Muyters en Crevits tijdens de presentatie op 14 september 2018 ontvingen met volgende woorden: “Het rapport toont aan hoe leren en werken in een mensenleven veel meer door elkaar heen kunnen lopen. We moeten hiermee aan de slag over de schotten van onderwijs en arbeidsmarkt heen. Want we delen meer uitdagingen dan dat er verschillen zijn.” Dit gaf dan ook een mandaat om een transitieprogramma in de stijgers te zetten dat deze visie verder zou uitdiepen en concretiseren.
Op 14 november 2018 deelden de 16 leden van de arena dan ook hun visie met een 120-tal andere pioniers wat leidde tot een veelvoud aan ideeën.
Hieruit vloeiden 9 transitie-experimenten voort die in 2019 financiering en ondersteuning kregen vanuit het Europees Sociaal Fonds voor een periode van drie jaar.
