Aanpak
Transities naar nieuwe manieren van leren, werken en leven maken we samen. Negen transitie-experimenten vertalen hun radicaal nieuwe ideeën rond leren en werken naar de realiteit. Ze experimenteren en leren maar doen dat niet in een vacuüm. Dat is ook zichtbaar in de aanpak die we voeren.
Over de transitie-experimenten en het transitieteam
Transities naar nieuwe manieren van leren, werken en leven maken we samen. Over een periode van drie jaar (2019-2022) vertaalden negen transitie-experimenten radicaal nieuwe ideeën rond leren en werken naar de realiteit. Ze experimenteerden en leerden.
Een transitieteam bood ondersteuning aan de experimenten en zorgde ervoor dat de experimenten ook ván elkaar en mét elkaar konden leren. Daarnaast stond het team ook in voor de verbinding tussen de experimenten en andere innovatoren, experten, frisdenkers, kantelaars en bruggenbouwers… en de bredere samenleving. Een transitieteam bood ondersteuning aan de experimenten en hun reflexieve monitor.
Aan de zijlijn van elk transitie-experiment stond een reflexieve monitor. Deze bood de nodige ‘reflectie’ over de vooruitgang van het experiment richting de nieuwe toekomst en maakte het leerproces over de transitie zichtbaar en bespreekbaar via een leeragenda. Het transitieteam zorgde er dan weer voor dat de experimenten ook ván elkaar en mét elkaar konden leren.
Het transitieteam
Er werd een transitieteam samengesteld dat bestaat uit medewerkers van volgende organisaties.
Tweeperenboom
Tweeperenboom begeleidt mensen, organisaties en sectoren om doorbraken te maken in een alsmaar sneller veranderende en complexe omgeving en werkt onderliggend aan de competenties die nodig zijn om dit te blijven doen: robuustheid, wendbaarheid en verbinding. Op die manier draagt Tweeperenboom bij aan een meer duurzame, wendbare en inclusieve maatschappij die in staat is zichzelf te vernieuwen.
Architecture Workroom Brussels
Architecture Workroom Brussels is een cultureel innovatiehuis voor de transformatie van de sociale en fysieke leefomgeving. De missie van de organisatie is het aandrijven van de transitie naar een solidair, duurzaam en circulair stadslandschap via ontwerp en architectuur. Het ondersteunt de ontwikkeling van nieuwe projecten, coalities en praktijken die een antwoord bieden op belangrijke maatschappelijke opgaven van morgen.
DRIFT
DRIFT is een toonaangevend onderzoeksinstituut binnen het veld van duurzaamheidstransities. Zij ontwikkelen en delen transitiekennis die mensen, steden, sectoren en organisaties in staat stelt zich actief in te zetten voor transities.
Europa WSE
Europa WSE is verantwoordelijk voor het beheer en de uitvoering van het Europees Sociaal Fonds in Vlaanderen. Deze middelen worden ingezet om Vlaamse burgers en inwoners te helpen om zichzelf vanuit hun eigen talenten te ontplooien. Dit op het werk en daarbuiten, ten voordele van de maatschappij, de organisaties waarvoor ze werken en hun eigen loopbaan.
Drie jaar samen experimenteren en leren toonde ons vier hotspots voor transitie die zich doorheen de transitie-experimenten ontvouwden. We ontdekten al doende nieuwe ideeën en praktijken voor de toekomst zoals leerecosystemen.
We leerden als transitieteam over hoe we transitieprogramma’s kunnen ontwerpen en opzetten. We ontdekten waar transitie-experimenten tegenaan lopen en welke hefbomen hen helpen om door te breken. We zochten naar manieren om wat klein begint te verbinden met de bredere samenleving. We liepen een aantal keer vast in de governance van het transitieteam en het bredere transitieprogramma en beten onze tanden stuk op het leren en monitoren van voortgang. We namen lastige momenten, maar ook topmomenten en mooie doorbraken onder de loep.
Van 2019 tot 2022 hebben we
- de transitie-experimenten ondersteund, zowel individueel – als de knoop te groot bleek om hem zelf te ontwarren – als collectief.
- de transitie-experimenten met regelmaat samengebracht. Wat startte als intervisie over concrete en urgente vraagstukken, geagendeerd door de transitie-experimenten, evolueerde naar transitiedagen en eye-opener workshops waarin we verdieping en verbreding zochten. Verdieping door samen met anderen in te zoomen op ideeën en praktijken, verbreding door stelselmatig andere pioniers en frisdenkers te betrekken.
- verbinding gezocht met de bredere samenleving via toekomsttafels, waarmee we een scharniermoment markeerden in deze transitie. Vanuit de praktijk deelden de transitie-experimenten kennis en ervaringen. Samen met experten en een divers samengestelde groep reflecteerden we over hoe we meer innovatieve praktijken kunnen laten ontstaan, waar we nog meer drempels kunnen wegwerken, hiaten kunnen invullen, partners kunnen verbinden, …
- regelmatig stilgestaan en gereflecteerd: over wat we leerden uit gesprekken met de transitie-experimenten en uit de collectieve leermomenten. Over onze eigen aanpak en governance.
- betekenis en taal gegeven aan de onderliggende bewegingen die we voelden en zagen ontstaan. Dit zette ons verder op weg naar vier ‘hotspots voor transitie’ en wat deze betekenen voor een nieuwe manier van leven, leren en werken.
Transities naar nieuwe manieren van leren, werken en leven maken we samen. Daarbij geldt: zonder wrijving, geen glans.